aLTXeRRi

...HONA HEMEN ARGAZKI BATZUK...

Hemen pintura nagusitzen zaio irudiari.
Alabaina, pinturetako batzuk oso toki hezean daude, eta gehiena ezabatu egin da dabaneko.

Goiko galeria hontara iristeko derrigorrez eskailera edo teknika espeleologikoak behar dira.

Gaur egun gela hau lehor mantentzen da.

Altxerri, bisonteen haitzuloa bezala esagutzen da, hauxe izan bait delako haitzuloan gehien ageri den animalia.
Geruza hauek mehe xamarrak dira, eta gutxietan hartzen dute 40 zentimetro baino gehiagoko lodierarik. Tartean beste geruza margatsu fin batzuk dituzte.
Geruza multzo hauetan toles eta arraildura txikiak ikus ditzakegu. Horren guztiaren eraginez, hainbat bloke erori da, eta horrenbestez lurra horrelakoz estalita dago, sarrera parean batik bat, inguru malkarra eratuz bertan. Beste inguru batzuetan buztina sedimentatu egin da, etengabe iragazten den urak eraman bait du, eta halatan lurra bera ere berdindu egin du.
Altxerriko haitzuloak ez du Euskal Herriko beste haitzulo gehienen antzik, beste gehienak kare-harri trinkoetan bait daude.
Dena den, espezie sorta oso zabala da, Madalen garaiako artistek gustokoen zituzten apodunez gain, beste asko utzi dizkigute hormetan, esate baterako haragijaleak, hegaz-tiak, arrainak, ta baita suge itxurako bat ere.
Lehen ere esan degun bezela, Altxerri Azken Madalen garaiko koba da. Altxerri Ekain baino geroxeagokoa dela dirudi.
Eusko Jaurlaritzak Altxerriko haitzuloa "ondasun kalifikatua" izendatu du, Euskal Kultura Ondareari buruzko Legeak aurreikusten duen zermugatu haundiena..
Haitzuloan grabatuak eta pinturak daude. Grabatuak ongi daude, pinturak ordea oso hondatuta, urteak milaka igarotzean kalte handia egin baitiete. Toki askotan, hormako hezetasuna oso handia da, eta horrek eragindako kaltea begi-bistakoa, ezen pintura bera eraman baitu, leku askotan ia-ia dagoeneko ez ezagutzerainoko moduan. Horregatik haitzuloa itxita egon da beti jendearentzat. Historiaurrelariek bakarrik izaten dute bisitatzeko aukera, bere ikerlari lana argitalpen bidez egiaztatuta duten historiaurrelariek eta bere laguntzaileek.

Altxerriko haitzuloa eta bere labar artearen altxorra bi fase desberdinetan aurkitu ziren:
Inork ez zekien inguru hartan haitzulorik bazenik, harik eta 1956an eraiki zuten arte Altxerri baserriaren paretik igarotzen den errepidea. Lan hauetarako harrobi bat prestatu zuten, baserri atzean dagoen kare-harria ateratzearren.
Deinamitaz egindako leherketetako batek metro bat zabal eta 80 cm garaiko zulo bat egin zuen, eta horretatik ikusi zuten galeria luze eta haundi bat bazela; dena den, hasiera batean lekuko interesa bakarrik eragin zuen.